Η έξαρση της πανδημίας του COVID 19 έφερε ραγδαίες εξελίξεις σε όλους τους τομείς της κοινωνικής και της εργασιακής ζωής. Ξαφνικά και χωρίς να υπάρξει καμία περίοδος μετάβασης σύσσωμη η ανθρωπότητα κλήθηκε να αντιμετωπίσει μια πρωτόγνωρη κατάσταση.
Τα συστήματα υγείας όλων των χωρών αναδιαμορφώθηκαν για να αντέξουν την πίεση, ενώ το σύνολο των επιχειρήσεων προσάρμοσαν τον τρόπο λειτουργίας τους κάνοντας πράξη τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό για να μπορέσουν να επιβιώσουν στην πρωτοφανή αυτή κρίση.
Είναι απόλυτα λογικό, να στρέφεται η προσοχή στις βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις που θα έχει η πανδημία στην υγεία και στην οικονομία έχει όμως αναρωτηθεί κανείς ποιες θα είναι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της;
Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, για το 2020, 1,5 δισεκατομμύρια μαθητές σε 188 χώρες / οικονομίες δεν παρακολούθησαν μαθήματα δια ζώσης στα σχολεία τους. Η πλειονότητα των μαθητών παρακολουθούσε τα μαθήματα εξ ολοκλήρου διαδικτυακά, ενώ ένα πολύ μεγάλο ποσοστό μαθητών κλήθηκε να παρακολουθήσει μαθήματα εναλλάσσοντας καθημερινά μεταξύ δια ζώσης παρουσίας και τηλεκπαίδευσης, προκαλώντας ακόμα μεγαλύτερη διαταραχή στη μάθησή τους.
Το κλείσιμο των σχολείων αποτελεί απόρροια των περιοριστικών μέτρων που υιοθετήθηκαν από πλήθος κυβερνήσεων ανά τον κόσμο για την αναχαίτιση του ιού. Το διάστημα αυτό έγιναν πολλές προσπάθειες για να υποστηρίξουν την διαδικασία της μάθησης, με τις περισσότερες χώρες να δημιουργούν ένα νέο μοντέλο εκπαίδευσης, το μοντέλο της τηλεκπαίδευσης. Ωστόσο προέκυψαν σοβαρά ζητήματα όσον αφορά την δυνατότητα πρόσβασης αλλά και την ποιότητα της παρεχόμενης γνώσης. Προφανώς, και υπήρξε μεγάλο κομμάτι του μαθητικού πληθυσμού που ανταποκρίθηκε στις νέες αυτές προκλήσεις και με τη βοήθεια τόσο των γονιών όσο και των εκπαιδευτικών του κατόρθωσε να ανταπεξέλθει στη νέα αυτή πραγματικότητα. Ωστόσο, δεν παύει να υπάρχει ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας που ανήκει σε χαμηλότερα οικονομικά και κοινωνικά στρώματα και δεν έχει την δυνατότητα πρόσβασης σε ψηφιακούς πόρους. Το νέο μοντέλο αυτό εκπαίδευσης, οξύνει τις κοινωνικές ανισότητες αφού αποκλείει από την εκπαίδευση, που θεωρείται δημόσιο αγαθό, όλους εκείνους τους μαθητές που δεν έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν εξοπλισμό ή να δαπανήσουν χρήματα για σύνδεση στο Internet.
Παράλληλα, δεδομένου ότι η μετάβαση στο νέο αυτό μοντέλο έγινε πολύ γρήγορα δεν υπήρχε ο κατάλληλος χρόνος ούτως ώστε να μπορέσουν να καταρτιστούν τόσο οι εκπαιδευτικοί όσο και οι μαθητές με αποτέλεσμα να δημιουργούνται εύλογα ερωτήματα για την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης.
Επιπρόσθετα, με το κλείσιμο των σχολείων αναδείχθηκαν τα πολύ σημαντικά οφέλη που αντλούν οι μαθητές από την δια ζώσης επαφή τους με τους δασκάλους τους και τους συμμαθητές τους αλλά και από την πρόσβαση στην στην ποικιλία των υπηρεσιών που αυτά προσφέρουν.
Η σχολική εκπαίδευση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένας ακόμη ασθενής του COVID 19. Και αυτό γιατί το κλείσιμο των σχολείων δεν θα επηρεάσει μόνο τους μαθητές αλλά θα ενισχύσει περαιτέρω την επιτάχυνση της κοινωνικής ανισότητας στις ευκαιρίες μάθησης.
Μάλιστα, οι οικονομικές επιπτώσεις από το κλείσιμο των σχολείων θα είναι μακροπρόθεσμες αφού οι μαθητές αποτελούν τον εν δυνάμει παραγωγικό ιστό της χώρας. Η μειωμένη ανάπτυξη δεξιοτήτων θα έχει πολύ σοβαρές μακροπρόθεσμες συνέπειες στις οικονομίες των χωρών. Σύμφωνα, με τους Eric Hanushek και Ludger Woessmann οι μαθητές αναμένεται να έχουν περίπου 3% χαμηλότερο εισόδημα καθ’όλη τη διάρκεια ζωής τους για κάθε τρεις μήνες απώλειας αποτελεσματικού χρόνου μάθησης. Έτσι, σύμφωνα με την ίδια έρευνα το μακροπρόθεσμο κόστος κυμαίνεται στα 504 δισεκατομμύρια για τη Νότια Αφρική ενώ αγγίζει τα 14,2 τρισεκατομμύρια δολάρια για τις Ηνωμένες Πολιτείες για κάθε τρεις μήνες απώλειας αποτελεσματικού χρόνου μάθησης.
Τα πολύ σημαντικά αυτά ευρήματα, πρέπει να προβληματίσουν την παγκόσμια κοινότητα ενώ κρίνεται επιτακτική η εύρεση εκείνης της πρότασης που θα οδηγήσει στην ομαλή επαναλειτουργία των σχολικών μονάδων τηρώντας τα μέτρα προστασίας.
Στην Quantum BITS, πιστεύουμε σε μια κοινωνία χωρίς ανισότητες και αποκλεισμούς που ο καθένας θα έχει δυνατότητα πρόσβασης στο ύψιστο αγαθό της εκπαίδευσης.
Πηγή: https://www.oecd-ilibrary.org/education/the-state-of-school-education_201dde84-en
